پایگاه خبری شاخص بازار: علی سعیدی، مدیرعامل مرکز مبادله طلا و ارز ایران، در نشست خبری عرضه ارز پتروشیمی‌ها در سامانه ارز تجاری، از موفقیت‌های اولیه این سامانه گفت و تأکید کرد: «از سوم شهریور، معاملات آزمایشی آغاز شد و تاکنون حجم معاملات به 45 میلیون یورو رسیده است. این روند صعودی نشان می‌دهد که روز به روز اعتماد بیشتری از سوی صادرکنندگان و واردکنندگان به این سامانه شکل گرفته است.»
او با اشاره به ورود صنایع مختلف به سامانه ارز تجاری گفت: «از سوم آذر، شرکت‌هایی که پیش از این در بازار اشخاص فعال بودند، ملزم به عضویت شدند و از 26 آذر، الزام برای همه واردکنندگان و صادرکنندگان ایجاد شد. در حال حاضر، 994 واردکننده، 58 صادرکننده و 24 بانک عضو سامانه هستند.» سعیدی همچنین اعلام کرد که توسعه زیرساخت‌های لازم و افزایش عمق بازار، زمینه‌ساز اجرای قرارداد‌های سلف و فوروارد ارزی در این سامانه خواهد بود.
پتروشیمی‌ها، پیشگامان عرضه ارز تجاری
مهدوی، دبیر کل انجمن پتروشیمی، در این نشست اعلام کرد: «پتروشیمی‌ها که بزرگ‌ترین صادرکنندگان غیرنفتی کشور هستند، نقش اساسی در تأمین ارز سامانه تجاری ایفا کرده‌اند. تنها در 16 روز، 600 میلیون دلار ارز توسط این صنعت عرضه شده است، آن هم در شرایطی که 12 واحد پتروشیمی به دلیل قطع گاز قادر به تولید نبوده‌اند.»
او به تفاوت این سامانه با نیما اشاره کرد و افزود: «در نیما، رانت‌هایی برای واردکنندگان وجود داشت و ارز پتروشیمی‌ها با نرخ‌های پایین‌تر عرضه می‌شد. این گپ قیمتی اصلاح شده و امروز هر صادرکننده می‌تواند ارز خود را در سامانه توافقی با قیمت آزاد عرضه کند.»
مهدوی از برنامه‌های توسعه‌ای این صنعت نیز خبر داد و گفت: «49 پروژه جدید با سرمایه‌ای بالغ بر 24 میلیارد دلار در دست اجراست که تا پایان برنامه هفتم توسعه، صادرات پتروشیمی را به بیش از 25 میلیارد دلار در سال خواهد رساند.»
عرضه و تقاضا در سامانه توافقی؛ مسیری به سوی تعادل بازار ارز
یکی از نکات مهم در این نشست، تأثیر مثبت سامانه جدید بر شفافیت و تعادل بازار ارز بود. سعیدی توضیح داد: «هرچقدر حجم معاملات افزایش یابد، قیمت مبنای معامله به ارزش واقعی نزدیک‌تر و قابل اتکاتر خواهد بود. امروز کوچک‌ترین تقاضا‌ها نیز در این سامانه پاسخ داده می‌شود؛ کمترین سفارش خرید 15 هزار دلار بوده که بدون مشکل مچ شده است.»
او به عملکرد سامانه در صنایع مختلف نیز اشاره کرد و گفت: «تا کنون 53.9 میلیارد دلار تأمین مالی صورت گرفته که 41.6 میلیارد دلار آن برای تجارت و بازرگانی بوده است. از این میان، صنایع پتروشیمی، فلزات رنگین و حمل‌ونقل بیشترین سهم را داشته‌اند.»
ارز خدماتی همچنان تحت نظارت بانک مرکزی
دکتر شهیدی، مدیر ارز بازرگانی مرکز مبادله ایران، در خصوص ارز خدماتی توضیح داد: «برخی از سرفصل‌های خدماتی همچون حواله‌ها، از طریق سامانه تأمین می‌شوند، اما اسکناس ارز دانشجویی و مسافرتی همچنان با تأیید سازمان‌های مربوطه اختصاص می‌یابد.»
وی افزود: «یکی از ویژگی‌های مهم سامانه جدید، شفافیت در تخصیص ارز و حذف محدودیت‌های پیشین است که می‌تواند به افزایش اعتماد عمومی و کاهش تخلفات ارزی کمک کند.»
حمایت از تولید و کنترل قاچاق؛ اهداف سامانه تجاری
در بخش دیگری از این نشست، مهدوی با تأکید بر اهمیت نقش سامانه در کنترل قاچاق گفت: «ارز صادراتی و نفتی کشور بیش از نیاز داخلی است. تمرکز سامانه بر تأمین ارز برای بخش تولید، می‌تواند نقدینگی را به تولید هدایت کند و از رشد قاچاق جلوگیری نماید. اثرات مثبت این اتفاق، در بورس و تأمین مالی صنایع نیز قابل مشاهده است.»
نشست خبری عرضه ارز پتروشیمی‌ها در سامانه ارز تجاری، با تشریح ابعاد مختلف عملکرد این سامانه، امیدواری‌های بسیاری در میان فعالان اقتصادی برای تقویت بازار و تعادل ارزی ایجاد کرد.