به گزارش شاخص بازار به نقل از اقتصادآنلاین، در کشور، چک هم به عنوان ابزار پرداخت آنی و هم ابزار پرداخت مدتدار استفاده میشود. البته کارکرد چک به عنوان ابزار پرداخت مدتدار، باعث شده است تا بیشتر مورد توجه صاحبان کسب و کار قرار بگیرد. از طرف دیگر، تا قبل از اصلاح قانون چک در سال 1397، قابلیت استفاده از چک به عنوان ابزار پرداخت مدتدار، زمینه های سوء استفاده از چک را فراهم کرده بود.
از این رو، قانون جدید چک که در سال 1397 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید، با تلاش در جهت حذف زمینههای سوء استفاده از طریق صدور چکهای بلامحل، به وسیله ایجاد تقارن اطلاعاتی بین گیرنده و صادرکننده چک، اعتبار چکهای صادرشده را افزایش داد.
صدور چک بابت تضمین، یکی دیگر از کارکردهای رایج چک
یکی دیگر از کارکردهای چک، کارکرد بابت تضمین و وثیقه است که افراد، جهت تضمین انجام تعهدات خود در اختیار طرف معامله قرار میدهند تا وی در صورت تشخیص نقض تعهد از جانب صادرکننده، جهت وصول چک به بانک مراجعه کند. این کارکرد چک در کشور بسیار رونق دارد و صاحبان کسب و کار نیز در انجام معاملات خود از این کارکرد چکها استفاده میکنند.
تا قبل از تصویب قانون جدید چک، صدور چک بابت تضمین به این صورت بود که صادرکنندگان، لاشه کاغذی چک را بدون درج تاریخ سررسید آن در اختیار گیرنده قرار میدادند تا در صورتی که تعهدات مقرر در معامله از طرف صادرکننده چک انجام نشد، گیرنده با درج تاریخ در برگه چک به بانک مراجعه کرده و چک را به اجرا بگذارد.
اما با توزیع دسته چکهای جدید از ابتدای سال 1400 و الزام قانون جدید چک به ثبت اطلاعات چک در سامانه صیاد، امکان صدور چک بدون درج تاریخ آن در سامانه صیاد مهیا نیست، بنابراین امکان صدور چک بابت تضمین در سامانه صیاد فراهم نشده است.
ایجاد امکان صدور چک بابت تضمین از طریق سامانه صیاد
با تصویب قانون جدید چک و ایجاد سامانه صیاد جهت ثبت و تائید چکها، هم اکنون امکان صدور چکهای بابت تضمین و وثیقه بدون درج تاریخ آن در سامانه صیاد مهیا نیست. در جهت حل این مشکل، شعب بانکی باید امکان صدور چکهای بابت تضمین را بدون درج تاریخ سررسید آن در سامانه صیاد مهیا کنند.
از این رو یاسر مرادی، کارشناس ارشد حوزه بانک، در گفت و گو با اقتصادآنلاین، در رابطه با حل مشکل صاحبان کسب و کار از طریق ایجاد امکان ثبت چکهای بابت تضمین در سامانه صیاد گفت: میتوان چکهای بابت تضمین را از لزوم درج تاریخ چک در سامانه صیاد توسط صادرکننده مستثنی کرد. بنابراین، طبق تئوری وکالت، صادرکننده میتواند با دادن وکالت به گیرنده، تعیین تاریخ سررسید چک را به گیرنده تفویض کرده و در اختیار وی قرار دهد. از این رو زمانی که گیرنده می‌خواهد برای وصول چک اقدام کند، میتواند همان لحظه تاریخ چک را در سامانه ثبت کند.
وی در ادامه افزود: تا قبل از اصلاح قانون چک در سال 1397، افراد جهت صدور چک بابت تضمین، چکها را بدون درج تاریخ آن به گیرنده میدادند اما اکنون، در قانون جدید چک ذکر شده است که حتماً باید چک تاریخ داشته باشد. این مورد میتواند در رابطه با چکهای تضمین استثنا شود تا در زمان وصول چک، تاریخ آن تعیین شود.
حل مشکل کسب و کار با ارائه خدمات چکهای بابت تضمین در سامانه صیاد
همانطور که گفته شد، تا قبل از الزامی شدن ثبت و تائید چک در سامانه صیاد، صدور چکهای بابت تضمین بدون درج تاریخ سررسید بر روی لاشه کاغذی ممکن بوده است. از طرف دیگر به دلیل رایج بودن صدور چکهای بابت تضمین، نادیده گرفتن کارکرد چک به عنوان تضمین در سامانه صیاد، میتواند برای مردم مشکلساز شده و معاملات را تحت تاثیر قرار دهد.
از این رو لازم است تا هم اکنون که سامانه صیاد بانکها اجازه صدور چک بدون درج تاریخ سررسید آن را نمیدهند، شبکه بانکی برای صدور چکهای بابت تضمین در سامانههای خود این امکان را فراهم کنند.