وام ودیعه مسکن به چه کسانی پرداخت می‌شود؟/احتمال افزایش وام

شاخص بازار- بر اساس مصوبات شورای پول و اعتبار، ستاد ملی مقابله با کرونا و مجلس، امسال چندین مدل وام ودیعه مسکن به خانوارهای فاقد مسکن پرداخت می شود.

امسال قرار است چندین مدل وام ودیعه مسکن به متقاضیان پرداخت شود؛ یک مورد از آنها در شورای پول و اعتبار به تصویب رسیده و یک مورد را نیز ستاد ملی مقابله با کرونا مصوب کرده است؛ سایر موارد در مواد 1 و 2 بند «ه» و ماده 1 بند «و» تبصره 16 قانون بودجه سال جاری ذکر شده است.

همه وام‌های ودیعه مسکن امسال شامل موارد زیر است:

1. مصوبه شورای پول و اعتبار مبنی بر موافقت با پرداخت وام ودیعه مسکن به اعضای فاقد مسکن هیئت علمی دانشگاه تا سقف 200 میلیون تومان با بازپرداخت 5 ساله با نرخ 18 درصد

2. اعطای وام قرض‌الحسنه ودیعه مسکن به خانوارهای فاقد مسکن در صورت تولد فرزندِ سوم به بعد در سال‌های 1399 و 1400 تا سقف 150 میلیون تومان و بازپرداخت 20 ساله (قانون بودجه 1400)

3. وام قرض‌الحسنه ودیعه مسکن تا سقف 200 میلیون تومان (هر یک از زوجین 100 میلیون تومان) به خانواده‌های دارای 2 فرزند و فاقد مسکن با بازپرداخت 10 ساله (طبق قانون بودجه 1400)

4. وام قرض‌الحسنه ودیعه مسکن به خانوارهای دارای یک فرزند و فاقد مسکن تا سقف 160 میلیون تومان (هر یک از زوجین 80 میلیون تومان) با بازپرداخت 10 ساله (طبق قانون بودجه 1400)

5‌. وام قرض‌الحسنه ودیعه مسکن 100 میلیون تومانی به هر یک از خانواده‌های بدون فرزند (هر یک از زوجین 50 میلیون تومان) با بازپرداخت 10 ساله (مصوبه قانون بودجه سال جاری)

6. وام قرض‌الحسنه ودیعه مسکن 100 میلیون تومانی به کارکنان و بازنشستگان نیروهای مسلح (ناجا، ارتش، سپاه و ودجا) با بازپرداخت 10 ساله (قانون بودجه 1400)

7. وام ودیعه مسکن به خانوارهای فاقد مسکن که در اثر شرایط کرونایی، امکان جابه‌جایی ندارند (مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا)

اعطای وام ودیعه مسکن از کِی شروع شد؟

اعطای تسهیلات ودیعه مسکن برای نخستین بار خرداد ماه سال گذشته در ستاد ملی مقابله با کرونا به تصویب رسید. بر اساس این مصوبه، قرار شد به خانوارهای مستأجر و فاقد مسکن تهرانی تا 50، کلانشهرها تا 30 و سایر شهرها تا 15 میلیون تومان تسهیلات ودیعه مسکن با نرخ سود 13 درصد اختصاص یابد.

تصویب و پرداخت این وام پس از آن در دستور کار قرار گرفت که رشد لجام گسیخته قیمت مسکن بویژه در شهرهای بزرگ از جمله در تهران، منجر به رشد بی سابقه نرخ اجاره بها در این شهرها شد و فشار مضاعفی را در شرایط کرونایی به خانوارها تحمیل کرد.

امسال هم وام ودیعه مسکن کرونایی داریم؛ شاید با سقف بالاتر

محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی اخیراً از تصویب مجدد اعطای تسهیلات ودیعه مسکن در ستاد ملی مقابله با کرونا در خرداد یا تیرماه امسال خبر داده است.

محمود محمودزاده معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی نیز احتمال افزایش سقف این تسهیلات در ستاد ملی کرونا را یادآور شده است.

920 هزار نفر ثبت نام کردند؛ 214 هزار نفر گرفتند

پروانه اصلانی مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی نیز ابتدای سال جاری در گزارشی از وضعیت وام ودیعه مسکن کرونایی در سال گذشته گفته است: در سال 13999، تعداد 920 هزار نفر پیامک تقاضای دریافت تسهیلات ارسال کرده‌اند، 805 هزار نفر مشمول بوده‌اند، 337 هزار نفر بانک مورد نظر را انتخاب کرده‌اند، 231 هزار نفر پرونده در بانک مورد تقاضا تشکیل داده‌اند و نهایتاً 214 هزار نفر این وام را دریافت کرده‌اند.

وام ودیعه مسکنِ فرزندآوری به کدام خانوارها تعلق می‌گیرد؟

مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی در خصوص وام ودیعه مسکن که با هدف تشویق به فرزندآوری در قانون بودجه امسال تصویب شده، آورده است: بر اساس این قانون، امسال قرار است به خانواده‌هایی که فرزند سوم به بعد را در سال گذشته به دنیا آورده یا امسال به دنیا می‌آورند تا سقف 900 میلیارد تومان (هر خانواده 150 میلیون تومان) تسهیلات ودیعه، ساخت یا خرید مسکن اعطا شود که بر این اساس 6 هزار خانوار می‌توانند این تسهیلات را اخذ کنند، در حالی که طبق اطلاعات ثبت شده، 80 هزار خانوار دارای 3 فرزند و بالاتر فاقد مسکن در کشور داریم یعنی صرفاً 7.5 درصد مشمولان می‌توانند وام ودیعه مسکن فرزندآوری دریافت کنند.

انتقاد مرکز پژوهش‌ها از اضافه شدن خانوارهای کمتر از 3 فرزند به وام ودیعه مسکن

مرکز پژوهش‌های مجلس در این گزارش با انتقاد از افزوده شدن خانوارهای کمتر از 3 فرزند به مشمولان دریافت وام ودیعه مسکن از محل منابع قرض‌الحسنه بانک‌ها آورده: در حال حاضر بانک مرکزی در اعطای تسهیلات قرض‌الحسنه به علت تعدد تعهدات موجود و عدم کفایت منابع قرض‌الحسنه، از سایر منابع خود نیز نسبت به پرداخت تسهیلات اقدام کرده است.

افزایش مبلغ تسهیلات قرض‌الحسنه مسکن و همچنین خانوارهای تحت شمول بند مذکور (بند «ه» تبصره 16 قانون بودجه 1400) به معنای افزایش افراد در نوبت دریافت تسهیلات، خارج شدن ماده قانونی از هدف اصلی حمایت از فرزندآوری طراحی شده و در نهایت به علت ناتوانی بانک در اجرای تعهدات، نارضایتی اجتماعی را به همراه خواهد داشت.

علاوه بر این با توجه به محدودیت منابع موجود اینکه افراد چگونه انتخاب می‌شوند محل سوال بوده و به نظر می‌رسد می‌تواند زمینه ورود تصمیم گیری های مبتنی بر سلیقه بانک‌ها را اعمال کند.

مضافاً اینکه با توجه به افزایش دامنه شمول افراد و محدودیت تسهیلات امکان سوءاستفاده و پرداخت آن برای تعدادی از خانوارها را فراهم کرده است.