شاخص بازار - در این گزارش تاکید شده که از نخستین روزهای آغاز بحران شیوع کرونا، سازمان جهانی بهداشت همواره بر دسترسی عادلانه و منصفانه همه جهانیان به واکسن کرونا تاکید کرده است و از این رو برنامه جهانی واکسیناسیون کرونا موسوم به کواکس با هدف تضمین دسترسی برابر کشورهای با درآمد بالا و همچنین کشورهای با درآمد پایین و فقیرتر به واکسن ارائه شد.
بر اساس گزارش مرکز اطلاع‌رسانی سازمان ملل متحد، این سازمان به تازگی چالش های اصلی در مسیر دستیابی به اهداف این برنامه را به شرح ذیر عنوان کرده است:
- کنترل‌های صادراتی از نقطه ضعف‌های اصلی
صندوق کودکان سازمان ملل (یونیسف) در اوایل بحران شیوع کرونا، نیم میلیارد سرنگ را در انبارهای خارج از کشورهای تولیدکننده، ذخیره کرد چرا که با وخاومت همه گیری کووید-19 در طول زمان، کشورها عرضه و صادرات سرنگ ها را محدود کرده و در نتیجه قیمت آن ها افزایش پیدا کرد.
همچنین چندین کشور ثروتمند صادرات واکسن کرونا را محدود کردند که این اقدام شرایطی چون احتکار، افزایش قیمت واکسن، طولانی شدن همه گیری کووید-19، تشدید درد و رنج انسانی، اعمال دوباره محدودیت های کرونایی را در پی داشته است و از این رو سازمان جهانی بهداشت در مورد «ملی گرایی واکسن» هشدار داد.
در ادامه گزارش سازمان ملل آمده است که دریافت دوزهای موجود واکسن کرونا مستلزم زنجیره تأمین جهانی پیچیده ای از جمله مواد اولیه، درب و شیشه و پلاستیکی، سرنگ و ... است و در این راستا ممنوعیت یا محدودیت صادرات هر یک از این محصولات می تواند باعث ایجاد اختلال اساسی در استفاده از واکسن کرونا شود. به همین جهت اگر کشورهای فقیرتر بتوانند خود واکسن کرونا را تولید کنند، شانس بیشتری در محافظت از شهروندان خود خواهند داشت.
دایان آباد ورگارا، مسئول برنامه کواکس در این باره گفت: سازمان جهانی بهداشت از تلاش های انجام شده از سوی کشورها برای دستیابی به فن آوری و ظرفیت تولید واکسن کرونا حمایت می کند.
وی تصریح کرد: گسترش تولید واکسن کرونا در سطح جهان باعث می شود که وابستگی کشورهای فقیر به کمک های کشورهای ثروتمند کمتر شود. از این رو حمایت از شبکه تولیدکنندگان واکسن کرونا در کشورهای در حال توسعه و کمک به آن ها در توسعه تولیدات خود به ویژه در آفریقا، آسیا و آمریکای لاتین برای پاسخگویی به تقاضای مداوم این واکسن و همچنین واکسن های آینده حائز اهمیت خواهد بود.
- دشواری‌ها در رساندن واکسن به افرادی که به آن نیاز دارند
در حالی که تمام کشورهایی که بخشی از برنامه کواکس هستند زیرساخت های لازم را برای حمل محموله‌های واکسن از هواپیماهای باری و انبارهای یخچال‌دار دارند اما مراحل بعدی در توزیع واکسن می تواند پیچیده‌تر باشد.
جیان گاندی، هماهنگ کننده برنامه کواکس در یونیسف، گفت: غنا، اولین کشوری بوده که واکسن کرونای برنامه کواکس را دریافت کرده و توزیع آن را به خوبی انجام داده است.
وی افزود: اما دیگر کشورها از جمله کشورهای آفریقای غربی فرانسوی زبان در جمع آوری منابع لازم برای توزیع دوزهای واکسن کرونا به شهرها و روستاهای مورد نیاز با مشکلاتی مواجه بوده اند و این بدان معنی است که در بسیاری از کشورهای فقیر، بیشتر دوزهای واکسن کرونا در مراکز بزرگ شهری توزیع می شوند و روستاها از آن محروم هستند.
- نیاز به تخصیص بودجه بیشتر برای اجرای این برنامه واکسیناسیون در کشورهای کم درآمد
در گزارش منتشر شده از سوی سازمان ملل آمده است که راهکار تسریع در استفاده و انتقال واکسن کرونا از انبارهای شهری به مناطق دوردست و محروم، تامین منابع مالی آن است.
مسئول برنامه کواکس تصریح کرد: تداوم تامین واکسن کرونا برای 190 کشور عضو در چارچوب برنامه جهانی کواکس به حداقل 3.2 میلیارد دلار در سال میلادی جاری (2021) نیاز دارد. هرچه این پروژه مالی زودتر محقق شود، واکسن های کرونا نیز زودتر در دسترس کشورها قرار خواهند گرفت.
بر اساس برآوردهای یونیسف، کمک به 92 کشور فقیر برای پرداخت هزینه های اساسی مانند یخچال های نگهداری واکسن، آموزش کارکنان نظام بهداشت و درمان، هزینه های ایمن سازی و تأمین سوخت برای کامیون های حمل واکسن به دو میلیارد دلار بودجه دیگر نیاز دارد.
- ضرورت به اشتراک گذاری و عدم احتکار دوزهای اضافی از سوی کشورهای ثروتمند
هماهنگ کننده برنامه کواکس در یونیسف از کشورهای ثروتمند خواست تا با برنامه جهانی کواکس و یونیسف تعامل داشته و دوزهای مازاد واکسن کرونا را تا حد ممکن در اختیار این نهادها قرار دهند.
وی افزود: اما متاسفانه در حال حاضر بسیاری از کشورهای با درآمد بالا تمایلی برای تحویل دوزهای مازاد خود ندارند.
از آغاز بحران شیوع کرونا تاکنون، بیش از 132 میلیون و 437 هزار نفر به کووید-19 مبتلا شده که از این میان، بیش از دو میلیون نفر جان خود را از دست داده و بیش از 106 میلیون نفر نیز بهبود یافته اند.
- تردید برای واکسیناسیون، از دلایل ادامه نگرانی‌ها
به رغم وجود شواهد قاطع مبنی بر اینکه واکسیناسیون موجب نجات جان انسان ها می شود، اما تردید نسبت به قابلیت و سلامت واکسن در همه کشورها وجود دارد و مشکلی است که باید رفع شود.
این پدیده تا حدی ناشی از اطلاعات نادرست درباره تمام جنبه های بیماری کووید 19 است که حتی قبل از اعلام وضعیت اضطراری بهداشت جهانی به یک نگرانی تبدیل شده بود تا جایی که در ماه مه، سازمان ملل متحد کمپینی را در جهت مبارزه با پیام های تحریف شده و دروغ و نیز ایجاد اعتماد با ارائه اطلاعات دقیق و درست در مورد این بحران آغاز کرد.