پایگاه خبری شاخص بازار: لیلا مرگن، در آستانه عید سعید قربان تقاضا برای دام با توجه به رواج سنت قربانی کردن در کشور افزایش می‌یابد اما گویا امسال شرایط بازار آن‌گونه که باید، رقم نخورده است.
قیمت دام زنده در آستانه عید سعید قربان بر اساس اعلام افشین دادرس مدیر عامل اتحادیه مرکزی دام سبک کشور بین 305 تا 315 هزار تومان به ازای هر کیلوگرم است.
وی به اقتصاد آنلاین گفت: این قیمت بر اساس متوسط قیمتی است که در صفحات مجازی 10 تا 15 مرکز عرضه دام در سراسر کشور درج شده است.
بر اساس اعلام منصور پوریان رئیس شورای تامین کنندگان دام در 26 اردیبهشت ماه امسال، قیمت هر کیلوگرم دام زنده 225 تا 230 هزار تومان بوده است. اگر قیمت هر کیلوگرم دام زنده در اردیبهشت ماه را 230 هزار تومان و قیمت امروز دام زنده به ازای هر کیلوگرم، 315 هزار تومان در نظر گرفته شود، رشد حدود 37 درصدی قیمت، طی این مدت رقم خورده است. البته دادرس درباره این رشد بیان کرد: طبیعی است که وقتی برای کالا یا خدمتی تقاضا افزایش یابد، مقداری هم قیمت‌ها افزایش خواهد یافت.
وی افزود: در بحث دام زنده هم یک مقدار جزئی افزایش قیمت داشته‌ایم که بعد از گذر این ایام، مطمئنا نرخ‌ها به روال قدیم خود باز می‌گردد.
به گفته مدیر عامل اتحادیه مرکزی دام سبک، قبل از عید قیمت هر کیلوگرم دام زنده در حول و حوش 295 هزار تا 300 هزار تومان بوده است و میزان افزایش خیلی بالا نیست.
در شرایطی که وزارت جهاد کشاورزی قیمت هر کیلوگرم دام زنده را 260 تا 270 هزار تومان اعلام کرده است؛ مدیر عامل اتحادیه مرکزی دام سبک کشور از اعلام نظر درباره قیمت‌های اعلامی این وزارتخانه امتناع کرد.
دادرس تاکید کرد: در زمینه دام، کمبود نداریم و دام به وفور هست. با توجه به اینکه در فصل گرما هستیم و دو بیماری تب کریمه کنگو و تب دنگی در برخی از استان‌ها گزارش شده است، به مردم توصیه می‌کنیم که دام خود را از مراکز تحت نظارت دامپزشکی خریداری کنند.
وی افزود: سازمان دامپزشکی از مرحله ورود دام تا ذبح روی مراکز عرضه نظارت داشته و پس از معاینه دام، مجوز ورود به میادین را می‌دهد. اگر احیانا دامی بیمار باشد، ضبط شده و کل وجهی که از مشتری گرفته شده است، به وی پس داده خواهد شد.
صادرات دام زنده نداریم
بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، در بخش دامداری سنتی در زمستان سال 1402، متوسط قیمت یک کیلوگرم گوسفند و بره پرواری زنده نزدیک به 245 هزار تومان بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل 64.7 درصد افزایش یافته است. شاید همین جهش قیمتی در نرخ دام زنده شرایطی را فراهم کرده بود که تقاضا برای آن کاهش یابد.
منصور پوریان رئیس شورای تامین کنندگان دام، 26 اردیبهشت ماه امسال به رسانه‌ها گفته بود که براساس آمار، میزان عرضه دام در میادین نسبت به روزهای نخست فروردین، 60 تا 70 درصد افزایش یافته که این امر منجر به گستردگی عرضه دام شده است. وی پیش‌بینی کرده بود که با زایش بهاره، جمعیت دام به 75 میلیون راس خواهد رسید. پوریان اعلام کرده بود که امکان صادرات 500 هزار راس دام به بازارهای هدف صادراتی وجود دارد.
احتمالا با تکیه بر همین برآوردها بود که 23 خرداد 1403، هیات وزیران سود بازرگانی واردات گاو زنده و گوسفند و بز نژاد خالص را صفر اعلام کرد. در خصوص صادرات نیز، رئیس شورای تامین کنندگان دام در گفت‌وگو با اقتصاد آنلاین اعلام کرد: صادرات دام زنده به هیچ عنوان نداریم و ممنوعیت صادراتی همچنان به قوت خود باقی است.
میادین مرجع قیمت‌گذاری نیستند
پوریان با انتقاد از برخی مسایل غیر کارشناسی که زمینه ایجاد قیمت‌های غیر واقعی و بروز مشکل در عرضه و تقاضای دام را فراهم می‌کند، توضیح داد: متاسفانه می‌بینم که در بازه عید قربان که عرضه خیلی زیاد است و 85 درصد دام‌های عرضه شده در بازار حجیم شده و بالای یک سال است، نرخ‌ها به گونه‌ای تعیین می‌شود که روی بخش تقاضا تاثیرگذار است. سال گذشته بیشتر دام‌های لاغر به بازار عرضه شده بود.
وی تاکید کرد: دام یک کالای انباری نیست. دام که به زمان کشتار می‌رسد، باید سریعا به کشتارگاه برود. اگر بماند، اسباب هزینه و مشکلات در بخش بازرگانی و تعلیف برای دامدار را فراهم می‌کند و باقی ماندن دام، هزینه‌بر خواهد بود.
رئیس شورای تامین کنندگان دام گفت: ما در بخش دام سبک با یک تقاضای ناپایدار مواجه بودیم. دلیل این ناپایداری وجود گوشت دولتی و با قیمت مناسب در بازار بود که تقاضا را برای دام سبک کم می‌کرد. انتظار داشتیم که در این پیک پرمصرف و مهم، دام موجود در دامداری‌ها جذب بخش تقاضا شود و بخش زیادی از دام دامداران به فروش برسد.
وی ادامه داد: اما متاسفانه با وجود آنکه قیمت دام زنده مصوبه تعیین قیمت ندارد و نرخ‌ها بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود، قیمت‌های دیگری ملاک قرار گرفت. سازمان میادین مرجعیت قیمت‌گذاری برای دام زنده ندارد اما قیمتی که این مجموعه تعریف می‌کند؛ تبدیل به ملاک می‌شود.
میزان تقاضا مطابق با انتظار نیست
پوریان گفت: ما قصد داشتیم با قیمت مناسب، بخشی از دام را از چرخه تولید خارج کنیم. اما با توجه به قیمت‌های اعلام شده، میزان تقاضا برای دام مطابق با انتظار ما نیست.
وی افزود: هر سال در این ماه 2.5 میلیون تا سه میلیون راس دام به بازار عرضه می‌شد. این تعداد فقط شامل بره نر کشتاری نیست و شامل بز هم هست.
رئیس شورای تامین کنندگان دام با اشاره به جلسه هفته گذشته اتاق بازرگانی بیان کرد: ما برای اینکه هموطنانمان دچار مشکل نشوند و بتوانند دام سنگین وزن خریداری کنند، قیمت 220 تا 250 هزار تومان را برای هر کیلوگرم دام زنده تعریف کرده بودیم. این رقم، خرید دام حجیم شده 50 تا 55 کیلوگرمی را برای مردم امکان‌پذیر می‌کرد. زیرا قیمت‌ها باید به گونه‌ای تعریف شود که متناسب با شرایط مالی مردم باشد.
وی اضافه کرد: در حال حاضر در میادین، مردم بیشتر به دنبال بره کوچک با وزن کم هستند در حالی که بیشترین حجم عرضه دام ما بره‌های بزرگ و چاق شده است که اکنون هشت ماه تا یک سال دست دامدار بوده است و در فصل عرضه باید به مشتری تحویل شود.
پوریان گفت: درست در زمانی که عرضه گوشت زیاد است و منابع گوشتی و ذخایر گوشتی افزایش یافته است، قیمت گوشت دولتی و منجمد زیر 370 هزار تومان است. بنابراین باید قیمت مناسب برای دام زنده در زمان مصرف تعریف می‌کردیم. قیمت‌های فعلی فقط سردرگمی برای فروش را فراهم می‌کند و متناسب با وضعیت موجود چه برای دامدار و چه برای مصرف کننده نیست.