پایگاه خبری شاخص بازار، مدیریت مجموعه فولاد مبارکه یکی از ماموریت‌های اصلی خود را، نزدیک شدن به صنعت سبز دانسته و همواره در تلاش است تا در راستای این هدف، اقدامات موثری در حوزه‌های زیست‌محیطی داشته باشد و هم‌اکنون نتیجه این تلاش‌ها در رنکینگ این مجموعه و الگوبرداری از اقدامات آن به ویژه در حوزه هوای پاک قابل مشاهده است.
امروزه جوامع نیازمند صنایعی هستند که علاوه بر اشتغال‌آفرینی و تولید، از محیط‌زیست هم محافظت کنند. انجام فرایندهای تولید و کنترل آلودگی‌های زیست‌محیطی می‌تواند نقش بسزایی در بهبود فرایندهای زیست‌محیطی کل کشور داشته باشد، همچنین با توجه به وجود آلودگی هوا به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مسائل موجود در کشور، اقدامات صنایع مهم در حوزه آلودگی هوا تأثیر بسزایی در جامعه و حفظ سلامت آن خواهد داشت. شایان ذکر است که پایگاه خبری ایراسین اقدام به معرفی و تشریح فعالیت‌های صنایع در راستای عمل به مسئولیت اجتماعی کرده است که طی سلسله گزارش‌هایی به آن می‌پردازد.
در این میان شرکت فولاد مبارکه یکی از صنایع بزرگ و تأثیرگذار در کشور و اصفهان است که از ابتدای راه‌اندازی آن برای اجرای هر پروژه، ابعاد محیط‌زیستی را نیز مدنظر داشته و به دلیل سرمایه‌گذاری‌های متعدد برای حفظ محیط‌زیست، هزینه‌های بسیاری را نسبت به حد معمول برای اجرای پروژه‌های خود متحمل شده است. این شرکت همواره با استفاده از فناوری‌های نوین و با نگاه به آینده به دنبال حفظ محیط‌زیست با بالاترین استانداردها بوده است. اقدامات فولاد مبارکه برای بهبود وضع هوا و اثرگذاری مثبت در این حوزه مثال‌زدنی بوده و بر اساس مطالعه انجام شده اخیر، سهم فولاد مبارکه در آلودگی (ذرات معلق (PM 2.5)) هوای اصفهان، کمتر از 1 درصد است.
مدیر بهداشت حرفه‌ای، ایمنی و محیط‌زیست شرکت فولاد مبارکه در خصوص اقدامات این مجموعه و اجرای برنامه 5 ساله حفاظت از محیط‌زیست در این شرکت می‌گوید: فولاد مبارکه با انتخاب تکنولوژی احیای مستقیم میدرکس برای تولید آهن اسفنجی و کوره قوس الکتریکی برای فولاد مذاب نشان داد که به موضوع محیط‌زیست اهتمام دارد. فولاد مبارکه به تعهد حفاظت از محیط‌زیست برای آیندگان و جامعه پایبند است و همواره برای پیشبرد طرح‌های توسعه‌ای، استانداردهای حفاظت از محیط‌زیست را به‌تمامی پیمانکاران ابلاغ می‌کند.
وی ادامه می‌دهد: این شرکت با رعایت تمام استانداردهایی که توسط سازمان محیط‌زیست ابلاغ شده است، سرمایه‌گذاری‌های عظیم در زمینه‌های هوا، آب و خاک انجام داده و حتی در این زمینه بهتر از استانداردهای ملی عمل کرده است. گواه این ادعا ایجاد 3 ایستگاه هواشناسی داخل مجموعه فولاد مبارکه است که تعداد روزهای پاک و سالم داخل کارخانه و اطراف را پایش کرده و اطلاعات آن در سایت سازمان هواشناسی قابل‌مشاهده است.
حسین مدرسی‌فر با بیان اینکه کانون‌های آلودگی هوا در کارخانه فولاد مبارکه شناسایی شده است، عنوان می‌کند: آلایندگی ناشی از این کانون‌ها با استفاده از تحقیقات و مطالعات، به بهترین شکل ممکن کنترل می‌شود. همچنین در مکان‌های غیرقابل‌کنترل، غبارگیر نصب شده و عملیات سندبلاست انجام می‌شود. همچنین دو کارگاه برای عملیات سند بلاست ایمن و ایزوله در نظر گرفته شده است که با این روش‌ها هیچ گردوغباری به هوا وارد نمی‌شود.
وی اضافه می‌کند: سیستم‌های مختلف تصفیه و جمع‌آوری گردوغبار با صرف هزینه‌ای نزدیک به 3 هزار میلیارد تومان در شرکت فولاد مبارکه برای کنترل آلودگی هوا نصب و راه‌اندازی شده‌اند. نصب دستگاه‌های آنلاین پایش کیفی هوا، دستگاه‌های آنلاین اندازه‌گیری بر روی دودکش‌ها، نصب سیستم اسکادای برای مدیریت دیتاها و اندازه‌گیری و پایش دوره‌ای ازجمله موارد انجام شده در راستای کنترل آلودگی هوا در شرکت فولاد مبارکه بوده است.
نگاهی کوتاه به پروژه‌های فولاد مبارکه در حوزه هوای پاک
به گفته رئیس محیط‌زیست شرکت فولاد مبارکه، بیش از 60 پروژه از 250 پروژه در حوزه محیط‌زیست فولاد مبارکه به هوای پاک اختصاص‌داده‌شده و حدود 1 میلیارد دلار برای اقدامات محیط زیستی فولاد مبارکه هزینه شده که بیش از 500 میلیون دلار از این مبلغ در حوزه هوای پاک صرف شده است.
نصب سیستم مه‌پاش برای کنترل گردوغبار و آلودگی هوا، نصب انواع غبارگیر و پاشش شیرآهک و سیستم رطوبت‌سنجی برای کنترل بیشتر آلودگی هوا، اجرای بزرگ‌ترین پروژه اسمز معکوس کشور با ظرفیت 3 هزار مترمکعب در ساعت، مشارکت در برنامه‌های کاهش گازهای گلخانه‌ای، نگهداری هزار و 600 هکتار فضای سبز برای کاهش دی‌اکسیدکربن و دمای هوا در منطقه و اجرای سیستم‌های پایش آنلاین و اندازه‌گیری آلاینده‌ها از مهم‌ترین پروژه‌های فولاد مبارکه به‌عنوان حامی محیط‌زیست در راستای هوای پاک است.
شاخص‌های AQI که در واحدهای شرکت فولاد مبارکه اندازه‌گیری می‌شوند، از شهر اصفهان پایین‌تر است و در بدترین حالت به عدد 70 در بازه سه‌ماهه شرایط آلودگی هوا می‌رسد.
مشارکت در برنامه کاهش گازهای گلخانه‌ای ازطریق پروژه بازیافت حرارت از نیروگاه گازی جهت تولید بخار سوپرهیت در نیروگاه شرکت فولاد مبارکه اصفهان نیز یکی از پروژه‌های مؤثر فولاد مبارکه است که قابلیت کاهش سالانه حداقل 120 هزار تن دی‌اکسیدکربن را دارد. از دیگر پروژه‌های مهم این مجموعه می‌توان به اصلاح سقف غبارگیر واحد فولادسازی اشاره کرد. این پروژه به ارزش حدود هزار و 800 میلیارد تومان در حال اجرا است که میزان انتشار غبار از سقف فولادسازی را به صفر نزدیک می‌کند.
شرکت فولاد مبارکه در راستای دستیابی به توسعه پایدار به‌عنوان یک سازمان متعالی، الگوی ذهنی خود را مبتنی بر اخلاق، ارزش‌های شفاف و بالاترین استانداردها قرار داده است و در عمل، اصول اخلاقی را درون فرهنگ خود نهادینه کرده است که قادر است در راستای پایداری محیط‌زیستی، اقتصادی و اجتماعی حرکت کند.
در این راستا مدیریت محیط‌زیست شرکت بر اساس فلسفه وجودی، خط‌مشی و اهداف سازمانی، با نظارت بر رعایت موازین و مقررات محیط‌زیستی، افزایش آگاهی و توانمندسازی کارکنان، واکنش در شرایط اضطراری و همچنین مشارکت مشتریان و ذی‌نفعان در فعالیت‌های محیط‌زیستی که به جامعه محله‌ای، منطقه‌ای، کشوری و جهانی کمک می‌کند، در راستای دستیابی به سازمان متعالی سبز قدم برمی‌دارد. سند 5 ساله مدیریت محیط‌زیست فولاد مبارکه نیز با همین هدف تنظیم شده و از اقدامات شاخص فولاد مبارکه برای تعریف جایگاه زیست‌محیطی این شرکت در دنیا با رویکرد توسعه پایدار رونمایی خواهد کرد.
به گفته مدیر بهداشت حرفه‌ای، ایمنی و محیط‌زیست شرکت فولاد مبارکه، پایداری محیط‌زیست، الفبای توسعه پایدار است. به همین دلیل چارچوب سند چشم‌انداز پنج‌ساله شرکت فولاد مبارکه اصفهان بر مبنای سیستم‌های مدیریت محیط‌زیست (EMS) به شناسایی فعالیت‌ها و جنبه‌های محیط‌زیستی آن می‌پردازد. همچنین به جهت حذف، کاهش و کنترل آن‌ها و بهبود عملکرد محیط‌زیستی خود، بر اساس شاخص‌های پایداری تعیین‌شده، متناسب با معیارهای مدل تعالی محیط‌زیستی (2020 EFQM) اقدامات اصلاحی تعریف کرده و جهت بازنگری منظم، سیستماتیک و جامع در زمینه فعالیت‌های خود و نتایج آن، بر اساس منطق رادار در مدل EFQM، فرایند خودارزیابی را انجام می‌دهد.
اقدامات شرکت فولاد مبارکه بخصوص در دهه اخیر، به‌قدری شایسته و به‌روز بوده که بارها توسط مسئولین این حوزه مورد تقدیر قرار گرفته و طبق گفته مدیر سابق دفتر پایش فراگیر سازمان محیط‌زیست کشور، اقدامات فولاد مبارکه در عرصه محیط‌زیست الگوی بسیار مناسبی برای سایر سازمان‌ها است و به‌کارگیری تجارب و الگوهای فولاد مبارکه در سایر واحدهای مشابه کشور، آثار مثبتی بر دیدگاه آلاینده بودن صنایع فولاد خواهد داشت.
نصب تجهیزات روز دنیا در واحدهای فولاد مبارکه و پایش و خود اظهاری فصلی دقیق در همه خطوط و تجهیزات این شرکت، یکی از مهم‌ترین مشخصه‌هایی است که در پایش‌های محیط زیستی موردتوجه قرار می‌گیرد.
تدوین کارنامه زیست‌محیطی برای بخش‌های فولاد مبارکه، یکی دیگر از اقدامات کارآمد این مجموعه است. فرایند پایش در تک‌تک واحدها به‌گونه‌ای پیش‌بینی شده که بر اساس اقدامات و فعالیت‌هایی که در حوزه مدیریت آلودگی‌های زیست‌محیطی انجام می‌گیرد، امتیازاتی در نظر گرفته شده و همه کارکنان با مشارکت در این فرایند، کارنامه عملکرد زیست‌محیطی واحد خود را به طور دائم ثبت می‌کنند.
تأثیر بسزای همکاری تمامی کارکنان در پایش و کنترل آلاینده‌های زیست‌محیطی محل کار خود، نکته مهم و قابل‌توجه این برنامه است و در طول فرایند تولید، این رویکرد که به فرهنگ مبدل شده، به اقدامات هرچه بهتر و بیشتر کارکنان در این زمینه کمک قابل‌توجهی می‌کند. اینکه کارکنان فولاد مبارکه در هر شرایط شغلی، خود را به این فرایند علاقه‌مند و متعهد می‌دانند، اهمیت بسیار داشته و می‌توان دستاوردهای فولاد مبارکه در راستای پایش‌های هرچه بهتر فرایندهای زیست‌محیطی که با همکاری کارکنان این مجموعه انجام می‌شود را، در قالب یک برنامه آموزشی دقیق به سایر سازمان‌های کشور انتقال داد.
حتی در این میان حمل و نقل ریلی فولادمبارکه نیز بررسی می‌شود که مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان، در حاشیه بازدید از کارخانه فولاد مبارکه اعلام کرد که 50 تا 60 درصد حمل‌ونقل مواد اولیه این شرکت به‌صورت ریلی انجام می‌شود و این اقدام ارزشمند به جلب رضایت و توجیه اجتماعی منجر شده است.
به گفته منصور شیشه‌فروش، ناوگان حمل‌ونقل بار و مسافر شرکت فولاد مبارکه هر سه ماه یک بار ملزم به اجرای معاینات فنی می‌شود و این امر تحت نظارت سازمان محیط‌زیست اجرا می‌شود. اطلاعات به‌دست‌آمده از بازدیدهای میدانی نشان می‌دهد که فولاد مبارکه اقدامات مؤثری در حوزه کاهش آلودگی هوا انجام داده و به دنبال افزایش شفافیت و در جهت بهبود وضعیت محیط‌زیست تلاش مستمری را انجام می‌دهد.
کارشناس واحد محیط‌زیست در خصوص محوریت توسعه پایدار در صنعت، فولاد مبارکه را شرکتی مسئولیت‌پذیر برای خلق آینده‌ای بهتر دانسته و می‌گوید: این مجموعه برای تحقق محیط زیستی پایدار برنامه‌هایی در حوزه‌های مختلف پایداری در دستور کار قرار داده است. در همین راستا استراتژی پایداری شرکت بر اساس استانداردهای بین‌المللی و متناسب با رویکرد انجمن جهانی فولاد تدوین و حوزه‌های تمرکز بر محیط‌زیست به طور جد در حال پیگیری و اجرا است. در اولویت‌بندی انجام شده، 6 موضوع از حوزه‌های تمرکز پایداری شرکت به موضوع محیط‌زیست می‌پردازد که برای هر کدام برنامه‌ریزی‌های دقیقی در این شرکت انجام شده است.
به گفته محمد رحمتی، فولاد مبارکه به دنبال کاهش ردپای کربن است. در این راستا سعی شده با سه رویکرد Eco-product، Eco-solution و Eco-process از کم‌ترین منابع بیشترین استفاده را داشته باشد.
به‌حداقل‌رساندن ردپای محیط‌زیستی در راستای دستیابی به صنعت سبز و توسعه پایدار، یکی از اهدافی است که توسط مدیریت مجموعه فولاد مبارکه دنبال می‌شود و در این راستا اقداماتی ازجمله آموزش، فرهنگ‌سازی، پایش و کنترل، به‌روزآوری تجهیزات، بهینه‌سازی فرآیندها و استفاده از فناوری‌های نو با استفاده از توانمندی شرکت‌های دانش‌بنیان، همکاری با دانشگاه‌ها و مراکز علمی و پژوهشی جهت انجام پروژه‌های تحقیقاتی و تنظیم تعاملات محیط‌زیستی در این مجموعه انجام می‌شود.گفته می‌شود شرکت فولاد مبارکه نسبت به رتبه‌بندی‌های جهانی در وضعیت خوبی قرار دارد. این مجموعه در تلاش است در این زمینه فاصله با بهترین‌های فولادسازی جهان را کاهش دهد.