تنها پس از گذشتن دو سال از تجربه شدیدترین رکود اقتصادی طی ۶ دهه گذشته، حالا اقتصاد جهانی دوباره در آستانه یک رکود دیگر قرار دارد. صندوق بین المللی پول و بانک جهانی هم از ابتدای سال میلادی همواره پیشبینیهای خود را از رشد اقتصادی جهان کاهش دادند و البته تورم بالاتری را نیز برای اقتصاد جهانی برآورد کردند.
به گزارش شاخص بازار، به عنوان مثال بانک جهانی در فوریه 2022،رشد اقتصادی 3.2 درصدی راپیش بینی کرده بود که در گزارش ماه آگوست این رقم به به 2.3 درصد کاهش داد. همچنین در حالی بانک جهانی در ابتدای سال 2022 تورم 2.7 درصدی را برای اقتصاد جهانی متصور بود که پیشبینی خود از تورم را در ماه آگوست به 4.6 درصد افزایش داد.
هر چند که شاید این روزها کلمه رکود اقتصادی بیش تر از همیشه شنیده میشود اما با توجه به گزارشهای نهادهای مختلف همچون صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی به نظر میرسد که سال آینده بیش از آنکه احتمال رکود اقتصادی وجود داشته باشد، شاهد کند شدن اقتصاد باشیم. بر اساس گزارش های منتشر شده احتمال رکود اقتصادی برای سال آینده کمتر از 10 درصد است و احتمال اینکه ایالات متحده وارد رکود شود، 13.5 درصد برآورد میشود.
بانک جهانی در آخرین گزارش خود سه سناریو برای رشد اقتصاد جهانی برای سالهای 2022 تا 2024 در نظر گرفته است. در این سناریوها بانک جهانی بر این باور است که در دو سناریو، اقتصاد جهانی با رکود مواجه نمیشود و تنها کاهش رشد اقتصادی را تجربه خواهد کرد.
در سناریو اول (کاهش رشد اقتصادی) رشد اقتصاد جهانی در سال 2022 برابر با 2.9 درصد خواهد بود که به معنای رشد سرانه تولید ناخالص داخلی 2 درصدی است. رشد اقتصادی در این سناریو در سال 2023 به 2.4 درصد کاهش پیدا میکند و رشد سرانه تولید ناخالص داخلی نیز تا سطح 1.5 درصد افت میکند. اما از سال 2024 اقتصاد جهانی با بهبود نسبی همراه خواهد شد و رشد اقتصادی به سطح سال 2022 باز میگردد.
در سناریو دوم ( کاهش شدید رشد اقتصادی) اقتصاد جهانی امسال رشد 2.8 درصد را تجربه میکند و سرانه تولید ناخالص داخلی نیز 1.9 درصد افزایش مییابد. در این سناریو رشد اقتصاد جهانی در سال 2023 به 1.7 درصدی کاهش مییابد که منجر به کاهش رشد سرانه تولید ناخالص داخلی تا سطح 0.8 واحد درصد میشود. هر چند در این سناریو سال 2024 اقتصاد کمی بازیابی میشوند اما در همچنان عملکرد ضعیفتری نسبت به سال 2022 دارد.
در سناریو سوم (رکود اقتصاد) پیش بینی بانک جهانی ارزش رشد اقتصادی سال 2022 همانند سناریو دوم است. اما در این سناریو و در سال 2023 رشد اقتصاد جهانی به سطح 0.5 درصدی تنزل پیدا میکند که به معنای کاهش 0.4 درصدی سرانه تولید ناخالص داخلی و تجربه رکود اقتصادی در این سال است.
در این سناریوها بانک جهانی تاکید کرده است که اقتصادهای نوظهور و در حال توسعه وارد رکود نخواهند شد و اقتصادهای پیشرفته تنها احتمال تجربه رکود اقتصادی را دارند. بر اساس سناریوهای بانک جهانی، رشد تولید ناخالص داخلی اقتصادهای نوظهور و در حال توسعه در بدترین حالت به 1.8 درصد در سال 2023 کاهش پیدا میکند که به معنای رشد سرانه تولیدناخالص داخلی 0.8 واحد درصدی است.
با این وجود به نظر میرسد که مردم بر خلاف بانک جهانی رکود اقتصاد را قطعی میدانند. طی سالهای گذشته با گسترش اینترنت یکی از روشهای آگاهی از انتظارات مردم، بررسی روند تغییرات میزان جستجوهای اینترنتی است. در خصوص برداشت مردم از آینده رکود اقتصادی میتوان تغییرات میزان جستجو کلید واژه رکود اقتصادی را در موتورهای جستجو بررسی کرد.
نگاهی به شاخص جستجو دو کلید واژه «رکود اقتصادی» و «رکود جهانی» در موتورهای جستجو همانند گوگل نشان میدهد که این شاخص طی ماههای گذشته به اوج خود رسیده بود که به معنای تشدید نگرانی از رکود اقتصادی میان مردم است. نکته جالب توجه این است که بررسی روند این شاخص از سال 2004 نشان میدهد که در دو رکود اقتصادی قبلی نیز (سالهای 2009 و 2020) شاخص جستجو کلید واژههای رکود اقتصادی و رکود جهانی به حداکثر رسیده بود. به بیان دیگر، طی تقریبا دو دهه گذشته هرگاه مردم انتظار رکود اقتصادی را داشتند، این اتفاق افتاده است.