به گزارش شاخص بازار به نقل از خبرگزاری مهر، هادی سبحانیان معاون اقتصادی وزیر اقتصاد و دارایی در برنامه جهان آرا در خصوص چرایی تصمیم دولت برای حذف ارز ترجیحی گفت: سیاستی در دولت گذشته اتخاذ شد که با یک نرخ ثابت ارز یعنی 4200 تومان، برخی اقلام را با نرخ ارزان‌تر به دست مردم برساند.
وی افزود: هزینه و فایده این سیاست نشان داده که این سیاست معایب بیشتری نسبت به فواید آن داشته است. به این معنا که در بحث تولید و مصرف مشکلاتی را به وجود آورده است. در حوزه‌های مختلف شاهد بودیم به این دلیل که قیمت کالا در کشور پایین‌تر است، انگیزه بالایی برای قاچاق وجود دارد ضمن اینکه شاخص عدالت نیز در آنها رعایت نشده و ثروتمندان بیش از دیگر اقشار جامعه از آن بهره‌مند می‌شدند.
سبحانیان ادامه داد: استفاده از ارز ترجیحی باعث شد تا برخی اقلام مانند روغن، گوشت و مرغ با قیمت کمتری به دست مردم برسد اما شیوه تأمین این ارز تورم‌زایی بالاتری داشت. براساس قانون بودجه سال 1400، دولت باید ارز ترجیحی را حذف می‌کرد و همین تکلیف در بودجه سال 1401 مجدداً تعیین شد. این به این معنا نیست که ما یارانه‌ای که به مردم می‌دادیم را حذف کنیم بلکه در حال ساماندهی یارانه‌ها هستیم. در این فرآیند جدید یارانه مستقیم به مصرف‌کننده نهایی پرداخت می‌شود. در این بحث تنها نوع پرداخت تغییر می‌کند که بسیار کارآمدتر است.
هر کیسه 38 هزار تومانی آرد را در مرز 800 هزار تومان می‌فروشند
وی در خصوص انواع راه‌های پرداخت یارانه به مردم گفت: حمایت‌ها متفاوت است. براساس تجربه گذشته یک شیوه پرداخت نقدی است. این سیاست نیز قابل توجیه است و مطلوبیت مصرف‌کننده را نیز بالا می‌برد اما این شیوه حمایت پولی است. اینکه مصرف‌کننده چه کالایی را با این پول مصرف می‌کند دیگر به عهده دولت نیست. سیاست دیگر این است که دولت مطمئن باشد که در ازای یارانه‌ای که پرداخت می‌کند مردم همان کالاهای مورد نظر را با قیمت مناسب دریافت کنند.
معاون اقتصادی وزارت اقتصاد تأکید کرد: اگر ظرفیت این وجود داشت که چرخه ورود و مصرف کالا قابل نظارت باشد این کار انجام می‌شد اما چنین زیرساختی وجود ندارد. در حال حاضر یک کیسه آرد 40 کیلوگرمی حدود 38 هزار تومان است در حالی که همین کیسه آرد در مرز نزدیک به 800 هزار تومان است. این اختلاف قیمت ظرفیت قاچاق بسیار بالایی ایجاد می‌کند. این فرایند ممکن است تأمین نان مردم را با مشکل مواجه کند.
وی گفت: دو عامل خشکسالی و جنگ اوکراین سبب شده تا قیمت گندم افزایش قابل توجهی داشته باشد، در نتیجه بسیاری از کشورها تقاضای گندم را افزایش داده‌اند. در روغن هم شاهد بودیم که ظرف چند روز کالاهای تولیدی ما به کشورهای همسایه می‌رسد. این موضوع سبب بی‌انگیزه شدن تولیدکننده نیز می‌شود.
جزئیات پرداخت یارانه نان / نان سنتی 10 درصد ارزان‌تر به دست مصرف‌کننده خواهد رسید
سبحانیان در خصوص حذف ارز ترجیحی آرد و تأثیر آن بر قیمت نان گفت: مشخصاً قرار نیست نان گران شود و به جای آن یارانه پرداخت شود، بلکه دولت می‌خواهد نان را با 10 درصد قیمت پایین‌تر به دست مردم برساند. در این بحث یارانه به نانوا داده می‌شود. این کار نیز بر اساس تراکنش‌های نانوا انجام خواهد شد. با این کار موضوعیت قاچاق از بین خواهد رفت، از سوی دیگر نیز مردم نان را گران نخریدند.
وی افزود: دولت علاقه‌مند است که این فرایند برای سایر کالاها نیز اجرایی شود اما زیرساخت‌های آن آماده نیست و قرار است تا زمانی که این زیرساخت فراهم شود دولت یارانه جبرانی به مردم پرداخت کند. در مورد ماکارونی سیاست دیگری مورد اجرا قرار گرفت. در وزارت جهاد تصمیم گرفته شد تا در مواردی جز نان سنتی بازار آزاد شود و به جای آن یارانه جبرانی پرداخت شود.
آغاز اجرای آزمایشی طرح دولت در زنجان طی دو روز آینده
معاون اقتصادی وزیر اقتصاد و دارایی در پاسخ به این سوال که چرا این فرایند از نان آغاز شده است گفت: برای تضمین امنیت غذایی مردم لازم بود تا این کار در حوزه نان انجام شود. این کار در مورد دیگر کالاها نیز به صورت موازی در حال انجام است. در خصوص نان مکانیزمی طراحی شده که به صورت محتاطانه‌تر نان مردم تأمین شود. در نانوایی‌ها ما با یک قلم کالا مواجه هستیم در نتیجه از نظر فنی نیز برای ما این امکان فراهم بود تا قیمت مناسب نان را برای مردم تضمین کنیم.
وی در مورد زمان آغاز این طرح گفت: طرح‌های کلانی که دولت‌های گذشته جسارت انجام آن را نداشته‌اند، دولت به صورت آزمایشی اجرا کرده تا ایرادات آن مشخص شود. طرح مربوط به نان نیز ظرف یک تا دو روز آینده به صورت آزمایشی در زنجان اجرا خواهد شد. در صورتی که نتایج مثبت باشد ظرف دو ماه در کل کشور اجرا خواهد شد.
تدبیر جالب دولت برای بهره‌مندی "اتباع" از یارانه نان
سبحانیان در خصوص بحث اتباع نیز گفت: سیاست دولت این است که اتباع نیز بتوانند از این شیوه بهره‌مند شوند. در مورد کارت عابربانک اتباع، افرادی که به صورت قانونی وارد کشور شده‌اند امکان استفاده از این شرایط را دارند. افرادی نیز که به صورت غیر قانونی وارد کشور شده‌اند می‌توانند به استانداری‌ها مراجعه کرده و با یک فرایند مشخص بن دریافت کنند.
حذف شیوه پرداخت نقدی با طرح دولت در حوزه نان
وی در مورد حذف شیوه پرداخت نقدی نیز گفت: پیش‌بینی ما این است که شیوه سنتی خرید در حال حاضر چندان مورد استفاده مردم نیست. به ویژه پس از کرونا مصرف اسکناس در کشور به زیر یک یا دو درصد کاهش یافته است. در استان زنجان نیز در شش ماهه گذشته به یک ثبات نسبی در استفاده از کارت بانکی رسیده‌ایم. در نتیجه ما با یک گذار هیجانی مواجه نیستیم که مردم بخواهند عادت خود را به یکباره تغییر دهند.