به گزراش شاخص بازار: کنترل کرونا با واکسیناسیون میلیونی
مهار و کنترل کرونا در کشور را می‌توان نخستین و مهم‌ترین دستاورد دولت سیزدهم دانست. دستاوردی که منجر به حفظ و ارتقای سلامت مردم و بازگشت زندگی به حالت عادی شد.
بخشی از افتخارات این دولت با پیگیری‌های مدام برای شتاب بخشیدن به واردات و تولید واکسن داخلی رقم خورد. علاوه بر این، دولت سیزدهم توانست در این مدت رکورد تزریق واکسن کرونا را نیز با تزریق روزانه بیش از یک میلیون و 600 هزار دز واکسن ثبت کند.
بیمه سلامت و پوشش رایگان سه دهک جمعیتی
به گزارش پایگاه خبری سازمان بیمه سلامت ایران به نقل از روزنامه قدس محمد اسماعیل کاملی، مدیر کل دفتر خدمات تخصصی سازمان بیمه سلامت ایران اظهار می‌کند: مهم‌ترین اتفاق بیمه سلامت در دولت سیزدهم حذف ارز ترجیحی دارو بوده که به نفع بیمه شدگان است، زیرا به جای پرداخت ارز ترجیحی به تولیدکننده یا واردکننده، آن را در قالب طرح دارویار به بیمه شده‌ای که قرار است از دارو استفاده کند اختصاص داده‌اند و بیمه سلامت با استفاده از بستر الکترونیک توانسته این طرح را به‌خوبی اجرا و مدیریت کند و با آنکه با حذف ارز ترجیحی و اجرای طرح دارویار قیمت دارو چند برابر افزایش پیدا کرده، پرداخت از جیب بیمه شدگان دستخوش تغییر نشده و مابه‌التفاوت آن را دولت پرداخت کرده است. در واقع اجرای این طرح ملی در راستای اصلاح سیاست‌های ارزی یکی از دستاوردهای مهم دولت سیزدهم در حوزه بیمه است.
این متخصص پزشکی اجتماعی با اشاره به تشکیل صندوق بیماران صعب‌العلاج می‌افزاید: این نیز یکی از اقدامات مهم دولت سیزدهم است که با اجرای آن 107 نوع بیماری نادر و سخت درمان در 51 گروه و بیش از 4هزار و 550 خدمت بیمه‌ای زیر پوشش این صندوق قرار گرفته‌اند؛ در حالی که پیش از تشکیل این صندوق، این بیماران زیر پوشش بیمه نبودند و یا پوشش‌های پراکنده‌ای از سوی نهادهای خیریه‌ای و ارگان‌های عمومی دریافت می‌کردند، اما اکنون بیش از 2 میلیون بیمار زیر پوشش این صندوق قرار گرفته‌اند و خدمات دارویی و درمانی مورد نیاز خود را دریافت می‌کنند.
کاملی یکی دیگر از اقداماتی را که در سال گذشته در حوزه بیمه سلامت انجام شده، پوشش رایگان سه دهک جمعیتی کشور عنوان می‌کند و می‌افزاید: امسال نیز دو دهک چهارم و پنجم به آن‌ها افزوده شده‌اند و در حال حاضر پنج دهک اول کشور بدون پرداخت حق فرانشیز، به شکل رایگان زیر پوشش خدمات درمانی بیمه سلامت قرار دارند و با احتساب جمعیت 20 میلیون روستایی که قبلاً زیر پوشش رایگان بیمه درمانی سلامت بودند، اکنون با اعتباراتی که دولت در اختیار بیمه سلامت قرارداده، 33 میلیون نفر از جمعیت کشور زیر پوشش خدمات درمانی رایگان بیمه سلامت قرار دارند.
وی ادامه می‌دهد: خدمت دیگری که در پی اجرای قانون جوانی جمعیت در دولت سیزدهم ارائه شده، زیر پوشش قرار دادن زوج‌های نابارور بوده است که براساس آن، خدمات تخصصی و فوق تخصصی مورد نیاز این زوج‌ها در حوزه درمان ناباروری زیر پوشش بیمه سلامت قرار گرفته است. به‌طوری که سال گذشته بیش از 50 هزار زوج برای استفاده از این خدمات، نشاندار شده‌اند و ارائه این خدمات همچنان ادامه دارد.
کاملی اجرای تعرفه خدمات پرستاری را یکی دیگر از دستاوردهای بسیار مهم دولت سیزدهم بر می‌شمارد و می‌گوید: با آنکه 15 سال از تصویب قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری گذشته بود، دولت‌ها زیر بار اجرای آن نمی‌رفتند، اما سال گذشته سازمان بیمه سلامت آن را عملیاتی کرد و هم اکنون تعرفه خدمات پرستاری طبق قانون به دانشگاه‌های علوم پزشکی و بیمارستان‌های طرف قرارداد پرداخت می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: توسعه پوشش خدمات بیمه‌ای در حوزه توان بخشی نیز دستاورد دیگری بود که سال گذشته تحقق یافت. به‌طوری که پیش از آن فقط خدمات فیزیوتراپی زیر پوشش بیمه بود اما در دولت سیزدهم 59 خدمت جدید توان بخشی ازجمله گفتار درمانی، شنوایی سنجی، بینایی سنجی و کار درمانی زیر پوشش بیمه سلامت قرار گرفته است و توان‌خواهان عزیز کشور می‌توانند با حمایت‌های بیمه‌ای از این خدمات بهره‌مند شوند.
تزریق خون خودکفایی در رگ‌های توسعه
نیاز به خون و فراورده‌های خونی یکی از ضرورت‌های نظام سلامت است. سازمان انتقال خون برای تأمین این مهم از هیچ تلاشی فروگذار نکرده است.
معاون فنی و فناوری‌ھای نوین سازمان انتقال خون ایران با تشریح عملکرد این سازمان در طول فعالیت دولت سیزدهم و شتاب‌گیری توسعه فنی و تخصصی در سال‌های اخیر می‌گوید: سازمان انتقال خون ایران از ابتدای دولت سیزدهم و با استفاده از ظرفیت ممتاز مردم توانسته با شتاب و اثرگذاری بیشتر، برنامه‌های خود را به سمت اهداف تعیین شده پیش ببرد.
دکتر عبادالله سالک مقدم می‌افزاید: بهره‌مندی از سیستم ان‌جی‌اس، پیوندهای موفقیت‌آمیز برای بیماران چشم‌انتظار را افزایش می‌دهد که یکی از مهم‌ترین دستاوردهای سازمان در دو سال اخیر است. توالی یابی نسل جدید یا ان‌جی‌اس، روشی با دقت بالا برای تایپ دقیق و کامل اچ‌ال‌اِی به منظور یافتن اهداکننده سازگار سلول‌های بنیادی است که به عنوان یک دستاورد مهم، ایران را در این حوزه به سطح کشورهای برتر دنیا رسانده است.
وی راه‌اندازی تست‌های غربالگری مولکولی (ان‌اِی‌تی) را از دیگر دستاوردهای فنی جدید سازمان انتقال خون ایران برمی‌شمارد و ادامه می‌دهد: آزمایش‌های غربالگری مولکولی که در تشخیص زودرس عوامل عفونی کمک می‌کند، موجب ارتقای سلامت خون و فراورده‌های خونی می‌شود و افزایش ارزش پلاسمای اهداکنندگان را برای تولید داروهای مورد نیاز کشور به همراه دارد. همچنین غربالگری یا آنتی‌بادی اسکرینینگ که از بروز عوارض احتمالی در گیرندگان خون به‌ویژه نوزادان و اطفال جلوگیری می‌کند، یکی دیگر از دستاوردهای مهم این حوزه است.
سالک مقدم بر ضرورت تولید خون کم لوکوسیت و برنامه‌ریزی برای رسیدن به تولید 100 درصدی این محصول با هدف کاهش عوارض ناشی از تزریق خون به بیماران تأکید می‌کند و ادامه می‌دهد: برنامه‌ریزی برای راه‌اندازی فناوری نوین تهیه پلاکت به روش بافی‌کوت (Buffy Coat) نیز دستاورد دیگری است که برای نخستین بار در کشور با هدف افزایش طول عمر پلاکت و افزایش حجم پلاسمای استحصالی به اجرا درمی‌آید.
دکتر سالک همچنین از توسعه سیستم اتوماسیون گروه بندی گروه‌های خونی اصلی ABO & Rh از چهار مرکز در سال 1400 به 20 مرکز در حال حاضر خبر می‌دهد و ابراز امیدواری می‌کند تا پایان سال جاری، این سیستم در همه استان‌ها مستقر شود.
معاون فنی و فناوری‌ھای نوین سازمان انتقال خون همچنین استقرار سیستم اتوماسیون گروه بندی گروه‌های خونی فرعی «Ee»، «Kell» و «Cc» را از دیگر دستاوردهای این سازمان در دولت سیزدهم برمی شمارد و می‌گوید: این سیستم تا پایان سال 1401 در 6 استان کشور مستقر شده و تلاش می‌شود تا پایان سال جاری، در همه استان‌ها برقرار شود.
به گفته وی، گفتمان دولت سیزدهم مبتنی بر خودکفایی، اعتماد به متخصصان بومی و ترجمان عملی شعار «ما می‌توانیم» است، از این رو در دو سال گذشته، شاهد رونمایی از دستاوردهای فنی بودیم که حاصل تلاش، مسئولیت‌پذیری و تعهد دانشمندان شاغل در سازمان انتقال خون کشور بوده است.
ایران جوان؛ ایرانی با نشاط
جوانی جمعیت نیز یکی از مسائلی بود که در حوزه سلامت مورد توجه دولت قرار گرفت و در همین راستا، وزارت بهداشت بابت اجرای دقیق قانون جوانی جمعیت و جلوگیری از گرفتار شدن کشور در سیاهچاله جمعیتی، اقداماتی همچون صدور کارنامه جوانی جمعیت برای دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور، افزایش ظرفیت پذیرش دوره تخصصی ناباروری، استانداردسازی غربالگری جنین، کاهش نوبت شب‌کاری مادران باردار شاغل در نظام سلامت و راه‌اندازی 42 مرکز درمان ناباروری را محقق کرد که نتیجه این تلاش‌ها، منجر به افزایشی شدن شیب منحنی فرزندآوری در کشور شد.
صالح قاسمی، پژوهشگر تحولات جمعیت ایران و جهان به ما می‌گوید: مهم‌ترین دستاورد دولت سیزدهم تصویب قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده بوده است، در حالی که دولت گذشته بیش از هفت سال از تصویب این قانون در مجلس شورای اسلامی جلوگیری کرد.
قاسمی ادامه می‌دهد: تشکیل ستاد ملی جمعیت و انتصاب دبیر این ستاد نیز جزو نخستین اقدامات دولت بود. اگر چه نکاتی در این مورد مطرح است، چرا که نهاد ریاست جمهوری در انتصاب دبیر ستاد ملی جمعیت دقت کافی نداشت و از کارشناسان و دلسوزان نظام، مشاوره لازم را نگرفت و این انتصاب موجب شد در چند ماه گذشته این ستاد به هدف‌گذاری پیش‌بینی شده در قانون نرسد، با این حال اجرای قانون جوانی جمعیت حائز اهمیت است که تاکنون 30 درصد آن اجرا شده و همین 30 درصد درحال اجرا نیز با چالش‌های زیادی همراه بوده است و ضرورت دارد دولت در حوزه مدیریت به ویژه در بخش مدیران میانی به یک گفتمان و عزم ملی برسد. آنچه شاهد هستیم، مدیران ارشد دولت و وزیران فهم درستی از مسئله جمعیت دارند و در میدان نیز قانونی لازم الاجرا داریم. اما مدیران میانی که زمینه‌ساز تسهیل اجرای قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده هستند به دلایل مختلف اراده جدی برای اجرای آن ندارند، به همین دلیل تاکنون فقط 30 درصد آن اجرایی شده است. این نکته مهمی است که باید تصمیم جدی برای آن گرفته شود تا مدیران میانی نیز به تکالیف قانونی خود در اجرای این قانون عمل کنند.
به گفته قاسمی، با اهتمامی که دولت سیزدهم در حوزه جمعیت و اجرای قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده دارد، امید می‌رود تا پایان دولت سیزدهم به اجرای قابل قبولی در زمینه این قانون دست یابیم.